۰۹۸۲

اجزاء عالم هستى بیکران چنان بى سروصدا و خاموش بکار خود مشغولند که ما در خواب رفتگان گهواره طبیعت چنین مى پنداریم که همه کاینات این جهان سترگ بخواب عمیق فرو رفته اند . همه ما دیده ایم که وقتى شخص یا اشخاصى در پیرامون ما بخواب فرو روند ، تدریجاً ما را هم خواب در خود فرو میبرد . آنچه که درباره آن نمى اندیشیم اینست گه گهواره ما با نظم و قانون حیرت انگیزى در حرکت است وقتى که بیدار میشویم ، بهر سو مى نگریم حرکت را با نظم و قانون مى بینیم ، قوانین همه علوم با گویاترین بیان بیصدا فریاد میزنند :

قطره اى کز جویبارى میرود از پى انجام کارى میرود

از پى انجام کارى میرود از پى انجام کارى میرود

پروین اعتصامى بلى خود همین قوانین میگویند که : [ 176 ]

اگر یک ذره را برگیرى از جاى خلل یابد همه عالم سراپاى

خلل یابد همه عالم سراپاى خلل یابد همه عالم سراپاى

شبسترى و میگویند :

خرامیدن لاجوردى سپهر مپندار کز بهر بازیگریست در این پرده یکرشته بیکار نیست سر رشته بر ما پدیدار نیست

همان گرد گردیدن ماه و مهر سراپرده اى اینچنین سرسریست سر رشته بر ما پدیدار نیست سر رشته بر ما پدیدار نیست

براى کسیکه در این دنیا در خواب خرگوشى فرو نرفته است ، بیدارى دستى که گهواره اش را مى جنباند ، کاملا پیدا است . و براى کسیکه از خواب خرگوشى رؤیاهاى دلپذیر و آرمانهاى زندگى را میجوید ، نه تنها گرداننده گهواره اش را بیدار نمى بیند ، بلکه حتى انسانهاى بیدار را که همه لحظات زندگى خود را در این سراى بیدار و بیدارى بخش سپرى میکنند ، بخواب رفتگانى میدانند که فریادهاى « هشیار باشید » ، « بیدار باشید » ، « آگاه باشید » آنانرا هذیانهاى خواب آلودگان تلقى میکنند . بله ، چون شما سوى جمادى میروید

آگه از جان جمادى کى شوید ؟ ناطقان کانا الیه راجعون غلغلى افکنده در این آسمان با تو میگویند روزان و شبان با شما نامحرمان ما خامشیم مى رود تا پایتخت یارمان مى رود تا پایتخت یارمان

جمله اجزا در تحرک در سکون ذکر تسبیحات اجزاء نهان جمله اجزاء زمین و آسمان ما سمیعیم و بصیریم و هوشیم خامشیم و نعره تکرارمان مى رود تا پایتخت یارمان

مولوى براى کسیکه واقعاً از عشق برین برخوردار است ، چه سکونى و چه خوابى ؟ مگر کشش عشق برین که او را در جاذبه کمال به تکاپو در میآورد ، مجالى به خواب و مستى میدهد ؟ براى کسیکه فرا رسیدن ساعت تجسم گفتار و کردارهاى زشتس حتمى است ، چگونه میتواند دست از پاک کردن درون از [ 177 ] نتایج رسوب شده آنها بردارد و در خواب راحت بیارامد ؟

24 . الا و انّه من لا ینفعه الحقّ یضرّه الباطل و من لا یستقیم به الهدى یجرّ به الضّلال الى الرّدى ( هشیار باشید ، کسى را که حق سودش نبخشد ، باطل ضررش خواهد زد و کسى را که هدایت راستش نسازد ، گمراهى به هلاکتش خواهد کشید )