۰۹۸۴

زندگى معمولى اکثریت قریب به اتفاق ما انسانها در جهان هستى ، همانند زندگى شخص خواب آلوده اى در گوشه اى از کارگاه بسیار بسیار معظم است که بخواهد در آنجا در خواب عمیق فرورود بدانجهت که کارگاه مفروض با گردیدن اجزاء ماشینى خود و کارکنان آن با رفت و آمد و گفتگوهائى که دارند ، نخواهند گذاشت خواب طبیعى و آرامش بخش بر دیدگان آن خواب آلود راه پیدا کند ، لذا نه از آن خواب ، آسایش و راحتى احساس خواهد کرد و نه از بیدارى هایش آگاهى و کار منطقى نصیبش خواهد گشت . خاتم الانبیا صلى اللّه علیه و آله چنین فرموده است : [ 182 ] « النّاس نیام و اذا ماتوا انتبهوا » ( مردم در خوابند وقتى که بمیرند بیدار میشوند ) این حدیث را ابو الحسن تهامى در قصیده اى که در مرگ فرزندش سروده ، چنین تفسیر کرده است :

العیش نوم و المنیّة یقظة و المرء بینهما خیال سار

و المرء بینهما خیال سار و المرء بینهما خیال سار

( زندگى خوابى است و مرگ بیدارى و انسان میان این خواب و بیدارى ، خیالى در جریانست )

نیست وش باشد خیال اندر جهان تو جهانى بر خیالى بین روان

تو جهانى بر خیالى بین روان تو جهانى بر خیالى بین روان

مولوى این پدیده خواب آلودگى باعث میشود که آدمى از نگرش به چهره جدى جهان هستى غفلت بورزد و بجاى تعین رابطه منطقى میان خود و جهان هستى که حتى یک میلیاردم یک جزء ناچیزش شوخى نمى پذیرد ، به هوى و هوس هایش بپردازد . این پرداختن به هوى و هوس هاى خوشایند که ضمناً پرده تاریک به چهره جدى جهان هستى میزند ، همان شعله خوشایندیست که تباه شدن جسم محترق را به دنبال دارد :

آتشش پنهان و ذوقش آشکار دود او ظاهر شود پایان کار

دود او ظاهر شود پایان کار دود او ظاهر شود پایان کار

مولوى پس چه خطرناک است این هوى پرستى که تباه شدن جدى ترین موجود یعنى انسان را در کارگاه جدى خلقت بدنبال خواهد داشت . بیائید پیش از آنکه آرزوهاى بى اساس و آمال بى مغز حیات بامغز و پرمعناى ما را درهم نوردد و آنرا به دیار نیستى بفرستد ، با آن امیدهاى محرک و نتیجه بخش حرکت کنیم که محصولش زاد و توشه حرکت ما در مسیر کمال باشد . [ 183 ]