ن۶۵

ترجمه نامه 65

(نامه دیگرى به معاویه پس از جنگ نهروان در سال 38 هجرى)

1 افشاى علل گمراهى معاویه

پس از یاد خدا و درود معاویه وقت آن رسیده است که از حقائق آشکار پند گیرى، تو با ادّعاهاى باطل همان راه پدرانت را مى‏پیمایى، خود را در دروغ و فریب افکندى،  و خود را به آنچه برتر از شأن تو است نسبت مى‏دهى، و به چیزى دست دراز مى‏کنى که از تو باز داشته‏اند، و به تو نخواهد رسید. این همه را براى فرار کردن از حق،  و انکار آنچه را که از گوشت و خون تو لازم‏تر است، انجام مى‏دهى، حقایقى که گوش تو آنها را شنیده و از آنها آگاهى دارى،  آیا پس از روشن شدن راه حق، جز گمراهى آشکار چیز دیگرى یافت خواهد شد و آیا پس از بیان حق، جز اشتباه کارى وجود خواهد داشت  از شبهه و حق پوشى بپرهیز، فتنه‏ها دیر زمانى است که پرده‏هاى سیاه خود را گسترانده، و دیده‏هایى را کور کرده است.

2 پاسخ به ادّعاهاى دروغین معاویه

نامه‏اى از تو به دست من رسید که در سخن پردازى از هر جهت آراسته، امّا از صلح و دوستى نشانه‏اى نداشت،  و آکنده از افسانه‏هایى بود که هیچ نشانى از دانش و بردبارى در آن به چشم نمى‏خورد. در نوشتن این نامه کسى را مانى که پاى در گل فرو رفته، و در بیغوله‏ها سرگردان است، مقامى را مى‏طلبى که از قدر و ارزش تو والاتر است،  و هیچ عقابى را توان پرواز بر فراز آن نیست و چون ستاره دور دست «عیّوق» از تو دور است. پناه بر خدا که پس از من ولایت مسلمانان را بر عهده گیرى، و سود و زیان آن را بپذیرى، یا براى تو با یکى از مسلمانان پیمانى یا قراردادى را امضا کنم.  از هم اکنون خود را دریاب، و چاره‏اى بیندیش، که اگر کوتاهى کنى، و براى در هم کوبیدنت بندگان خدا برخیزند،  درهاى نجات بروى تو بسته خواهد شد، و آنچه را که امروز از تو مى‏پذیرند فردا نخواهند پذیرفت، با درود.