گروه دیگرى داریم که قلم به دست و با قیافه متفکرانه ، مى خواهند درباره فتنه ها تحقیق نمایند ، ولى تحقیق براى اینان یک حرفه اعتیادى ، یا حرفه سود آورى است که براى برآوردن نیازهاى مادى یا شهرت پرستى و اشباع حسّ محبوبیت خواهى انجام مى گیرد .
در اشتغال باین حرفه ، هدفى جز توضیحاتى که خوشایند مردم بوده باشد ، ندارند و بجاى تحلیل و ترکیب موقعیت فتنه انگیز و عوامل آن ، مفاهیم و قضایایى را استخدام مى کنند که آگاهى و هشیارى و دلسوزى آنان را براى مردم اثبات کند . و چون هدف محقر آنان عبارت است از « بمن نگاه کنید » لذا نه تنها واقعیت ها را نخواهند توانست درک و ابراز نمایند ، بلکه ممکن است درباره همه چیز تحقیق نمایند جز خود موقعیت فتنه انگیز و عوامل آن .
آرى ، اگر مردم درباره قلم و آگاهى هاى من در تشخیص حوادث اجتماع در حیرت و شگفتى فرو روند ، براى من بس است :
طالب حیرانى خلقان شدیم در هواى آنکه گویندت زهى بسته اى برگردن جانت زهى
دست طمع اندر الوهیت زدیم بسته اى برگردن جانت زهى